Asoss olarak bildiğimiz günümüzde Behramkale adı ile anılan bu saklı cennet, Çanakkale’nin Ayvacık ilçesinde, Edremit Körfezi’nin kıyısında yer alan bir antik kenttir.
Çanakkale iline 92 km, Ayvacık ilçesine 17 km uzaklıktadır. İzmir Çanakkale yolu üzeri de, ana yoldan yaklaşık 35 km. içeride muhteşem bir manzaraya sahip bir o kadar da tarihi bir ilçemiz.
Assos’un Tuzla Çayı ile deniz arasındaki volkanik bir tepe üzerinde, Lesbos adasından gelen göçmenler tarafından M.Ö.6. yüzyılda kurulduğu tahmin edilmektedir.
Kent M.Ö. 6. yüzyılda Lydialıların egemenliği altına girmiş. Lydia uygarlığı Akdeniz’den, Karadeniz’e kadar her yerde karşıma çıkmıştı. Beni en çok şaşırtan, bu uygarlığın eserlerinin halen dimdik ayakta olması.
Tarih boyunca Yunan, Makedon, Pers dönemlerinde yerleşim gören bölge Orta Çağ’da terk edilmiş. Assos, Aziz Pavlus tarafından ziyaret edildiği için Hıristiyanlarca kutsal olarak kabul edilmekte ve her yıl bu sebepten ötürü yabancı turist akınına uğramaktadır.
Kısa bir not : ‘‘Aziz Paul (Pavlus) Pavlik Kiliselerin kurucusu Hıristiyan misyonerdir. İsa devrinin Yahudilerindendir ve Roma vatandaşıdır. Tarsus doğumludur. Yeni Ahit’te ve Luka’nın kaleme aldığı İncil’de önemli bir yere sahiptir.”
Asoss’un en göz alıcı yeri en tepesine yapılmış olan, Athena Tapınağı’dır. Şehrin bir diğer turistik özelliği de tapınaktan görülen muhteşem manzaralarıdır. Terk edilmeden önce Assos, bulunduğu bölgedeki tek büyük limana sahip olduğu için geçen gemiler sayesinde zengin olmuştur. Athena tapınağının büyük bir amfitiyatrosu da var.
Çok ufak gibi gözükse de öyle bir iki günlük bir ziyaret ile bitirilebilecek bir yer değil Asoss. Tarihi yerleri gezmek en az iki gün sürüyor. Doğal güzellikler, iskelede yan yana sıralanmış lokantalarda akşam keyfi yapmak, sabah güneşin denizden doğuşunu izlemek, akşam kaleden gün batımına şahit olmak sizi buraya aşık ediyor.
Kendisine ait ufak bir çarşısı, envai çeşit deniz ürünleri ile bezenmiş lokantaları, taş mimari ile yapılmış binaları, iç içe geçmiş labirent sokakları, güler yüzlü ve hoş sohbet insanları ile bambaşka bir dünya Asoss.
Yakın veya uzak tatil programına muhakkak alınması gereken, imkan dahilinde en kısa sürede ziyaret etmenizi tavsiye edeceğim bir yer. Bu kadar farklılığın, bir o kadar uyum içerisinde olabileceğinin ispatı.
Yeri gelmişken tekrar söyleyeyim, eğer bu Cennet Vatanı her hangi bir yabancı yerle kıyaslamaya çalışan biri olur ise, kesinlikle tartışmaya girmeyin. Bırakın sabit fikri ile baş başa kalsın.
Unutmayın ki tarih bu günden geriye doğru başlar ve bilinen tarih bu topraklarda başlamıştır.